1- تعاریف مصالح بنایی
۱-۱- مصالح بنایی طبق تعریف استاندارد های خارجی :
۱-۱-۱- مصالح بنایی طبق تعریف کد جهانی ساختمان های مسکونی ( International Residential Code )
ساختمان های بنایی از بلوک های توپر (جامد) بنایی که به صورت پیوسته گذاشته شده با اتصال بین بلوک ها که با ملات پر شده ؛ تشکیل شده است .
۲-۱-۱- مصالح بنایی طبق تعریف کد جهانی ساختمان ( International Building Code )
در کد جهانی ساختمان ؛ کد ۲۱ به ساخت و ساز و مصالح بنایی اختصاص داده شده است . طبق تعریف این استاندارد ؛ ساختمان و ساختارهایی که از بلوک یا مصالحی از رس ؛ سنگ رس ؛ بتن ؛ بلوک شیشه ای؛ گچ ؛ سنگ ؛ یا دیگر بلوک های مورد تایید که با ملات یا دوغاب یا دیگر روشهای مورد تایید جهت اتصال چفت و بست شده است را ساختمان های بنایی گویند . علاوه بر الزامات بخش ۲۱ ؛ بخش ۱۴۰۴ جهت طراحی وساخت دیوارهای با مصالح بنایی نیز الزاماتی را جهت ساختمان های بنایی بیان کرده است . به طور مثال بیان شده است که اتصالات و شناژها می بایست از جنس بتن ؛ مصالح بنایی ؛ قاب فلزی و یا قاب چوبی باشد .
۳-۱-۱- مصالح بنایی طبق تعریف جامعه آزمایش مصالح امریکا (ASTM)
طبق تعریف جامعه آزمایش مصالح امریکا ساختمان بنایی به نوعی از ساخت که از بلوک های بنایی که با ملات ؛ دوغاب یا سایر روشهای اتصال ساخته شده است گفته می شود .
۴-۱-۱- مصالح بنایی طبق تعریف نویفرت :
در کتاب نویفرت مصالح بنایی به صورت سایر استانداردها معرفی نشده است و صرفاً به تعریف چندی از مصالح بنایی و مختصری از الزامات بسنده شده است . در این مرجع به معرفی مصالح سنگ طبیعی ؛ آجرها و بلوک ها ؛ ابعاد و استانداردها ؛ انواع چیدمان و انواع دیوار با مصالح بنایی به صورت مختصر پرداخته شده است . ( اطلاعات تکمیلی هر یک از این بخشها در کد مستر فرمت مربوطه ارائه شده است. )
۲-۱- مصالح بنایی طبق تعریف دانش نامه ها :
طبق تعریف دانش نامه آزاد ویکی پدیا مصالح بنایی نوعی ساختار از انواع سازه ساختمان است که از بلوک های مجزا و باندهای ملات تواماً تشکیل شده است ؛ همچنین واژه مصالح بنایی به بلوک ها (بلوک های مورد استفاده در ساختمان بنایی) نیز ارجاع دارد .
متریال های عمومی در ساخت و ساز با مصالح بنایی عبارتند از : آجر ؛ سنگ ؛ سنگ ماربل ؛ سنگ گرانیت ؛ سنگ تراورتن ؛ سنگ های آهکی ؛ سنگ قالب شده ؛ بلوک بتنی ؛ بلوک شیشه ای ؛ بلوک گچی ؛ سفال و خشت . ساختمان های بنایی عموماً از نوع ساختمان های بادوام هستند اگرچه که مصالح استفاده شده ؛ کیفیت ملات و کارگر مجری ساختمان و همچینین الگوی چیدمان هر بلوک به طور قابل توجهی میتواند در میزان دوام کل ساختمان تاثیر گذار باشد . شخصی که ساختمان بنایی را می سازد بنا یا آجرچین نامیده می شود .
۳-۱- مصالح بنایی طبق تعریف استانداردها و منابع داخلی :
در اکثر منابع و استانداردهای داخلی مصالح بنایی به صورت مجزا تعریف نشده است و صرفاً به ذکر انواع ساختمان های بنایی و یا به ذکر انواع مصالح بنایی پرداخته شده است . در اکثر کتب مصالح نیز طبقه بندی مجزا جهت مصالح بنایی صورت نگرفته است و صرفاً هر مصالح به صورت جداگانه در بخش خود توضیح داده شده است .( به طور مثال به کتاب مصالح ساختمان احمد حامی و مصالح ساختمان سام فروتن مراجعه شود ) .
۱-۳-۱- مصالح بنایی طبق تعریف مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان :
انواع ساختمان با مصالح بنایی در مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان عبارت است از :
۱- ساختمان های آجری با کلاف
۲- ساختمان های آجری بدون کلاف
۳- ساختمان های خشتی
۴- ساختمان های سنگی
مقررات ملی مبحث هشتم برای ساختمان های بنایی خشتی ؛ سنگی ؛ آجری ؛ سنتی و دارای کلاف و غیر مسلح در کشور تدوین گشته است . در تدوین این مبحث سعی شده است مطالب با استاندارد ۲۸۰۰ ( آیین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله ) ؛ آیین نامه بتن ایران (آبا) ؛ نشریه ۵۵ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ( مشخصات فنی و عمومی کارهای ساختمانی ) و استانداردهای ملی همخوانی داشته باشد .
۲-۳-۱- عملیات بنایی طبق تعریف نشریه ۵۵ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
در این نشریه انواع عملیات بنایی به صورت زیر طبقه بندی ؛ معرفی و ضوابط به صورت تفصیلی بیان و ارائه شده است :
۱- عملیات بنایی با سنگ
۲- عملیات بنایی با آجر
۳- عملیات بنایی با بلوک
همچنین انواع سقف ها در بخش عملیات بنایی به صورت زیر تقسیم و توضیح داده شده است :
۱- سقف های آجری ( طاق ضربی)
۲- سقف های بتنی درجا
۳- سقف های بتنی پیش ساخته
۴- سقف های سبک ( سقف با تیرچه و بلوک)
در سایر منابع داخلی و خارجی تقسیم بندی صورت گرفته در خصوص سقف ها در سرفصل مصالح بنایی انجام نشده است و در این جا صرفاً به جهت ارائه این مطلب در نشریه ۵۵ این تقسیم بندی آورده شده است .
کلید واژه ها
